Je bakt een pizza, hij glijdt net iets te langzaam van de schep en een straaltje kaas of saus drupt op de steen. Na het eten vraag je je af hoe je die vlekken weg krijgt zonder de steen te beschadigen. Geen zorgen, met de juiste aanpak blijft je pizzasteen schoon en gaat hij lang mee. In dit artikel leg ik uit wat je wel en niet moet doen, hoe je restjes veilig verwijdert, waarom vlekken soms blijven en hoe je problemen voorkomt. Alles gebaseerd op praktijkervaring in de keuken, op de barbecue en in de pizzaoven.
Een pizzasteen is poreus. Daardoor neemt hij vocht en schoonmaakmiddelen op, wat kan leiden tot nare geurtjes en een zeepachtige smaak. Te veel vocht vergroot ook de kans op scheuren bij het volgende gebruik. Laat de steen na het bakken altijd volledig afkoelen en werk droog. Zo bescherm je het oppervlak en blijft de bakprestatie constant.
Mijn ervaring is dat een stevige deegschraper het snelst werkt. Houd de hoek vlak op de steen, zodat je schraapt en niet krast.
Donkere plekken en ingebakken vlekken zijn normaal. Ze vormen een patina die geen invloed heeft op de smaak of hygiëne. Verwacht dus geen fabrieksnieuwe look na het schoonmaken. Het doel is schoon en vrij van losse resten, niet smetteloos wit.
Beleg pizza’s met een kleine rand vrij zodat kaas en saus minder snel druipen. Gebruik een dun laagje bloem of maïsmeel op de schep en desgewenst een klein beetje op de steen. Wees spaarzaam met olie. Bakpapier raad ik bij hoge oventemperaturen af, omdat het kan verkolen.
Veelgebruikte materialen zijn cordieriet en klei. Cordieriet warmt sneller op, een dikkere kleisteen houdt warmte langer vast. Voor een gelijkmatig resultaat verwarm je de steen dertig tot veertig minuten voor en leg je hem op een ovenrek, niet op de bodemplaat. BBQ en compacte apparaten zoals een pizzarette schoonmaken vragen dezelfde droge aanpak. Houd ook je oven netjes voor stabiele warmtecirculatie, zie oven schoonmaken.
Gebruik geen water of zeep, dompel de steen nooit onder en zet hem niet in de vaatwasser. Vermijd een ijzeren borstel, want krassen houden vuil vast. Laat na gebruik rustig afkoelen om thermische schok te voorkomen en bewaar de steen droog.
Pizzasteen schoonmaken is eenvoudig wanneer je droog, geduldig en consequent werkt. Laat de steen afkoelen, schraap resten weg, veeg droog na en accepteer natuurlijke verkleuring. Door lekkage te beperken en rustig voor te verwarmen blijft je steen betrouwbaar en bak je keer op keer pizza’s met een krokante bodem.
Laat de steen volledig afkoelen, schraap resten weg met een metalen deegschraper en veeg na met een droge doek. Bij hardnekkig vuil kun je de steen in een koude oven plaatsen, heet laten worden, laten afkoelen en opnieuw schrapen. Zo kun je een pizzasteen schoonmaken zonder smaak of structuur te beschadigen.
Ik raad het af. De steen is poreus en zuigt water en zeep op. Dat kan breuk en smaakoverdracht geven. Is hij per ongeluk nat geworden, laat hem dan lang drogen in restwarmte en verwarm hem de volgende keer extra lang voor. Beter blijft de pizzasteen schoonmaken met droge methoden.
Schraap eerst zo veel mogelijk weg. Zet de steen daarna in een koude oven, verwarm hoog zodat de resten verkolen, laat weer afkoelen en schraap opnieuw. Herhaal indien nodig. Deze cyclus is veilig voor de steen en werkt uitstekend om een pizzasteen schoonmaken effectief te maken.
Waarschijnlijk is er ooit met water of zeep gereinigd. Je kunt de geur soms weg krijgen door meerdere keren heet voor te verwarmen en volledig te laten uitdampen. Blijft de geur duidelijk aanwezig, dan is vervangen verstandiger. Voorkom dit door de pizzasteen schoonmaken altijd droog te doen.
Ja, plaats de steen indirect boven het vuur en verwarm rustig op. Na het bakken laat je hem op de barbecue of in de uitgeschakelde oven afkoelen. Daarna kun je de pizzasteen schoonmaken door te schrapen en droog te vegen. Vermijd water, zo verklein je de kans op scheuren.